Participatie is een gestructureerd proces. Dat betekent dat doelen, stappen en resultaten vooraf worden bepaald en regelmatig worden geëvalueerd. De focus ligt niet alleen op details, maar ook op het bredere plaatje.
Stappenplan: systematische aanpak
Bij elk traject voor medezeggenschap is het belangrijk om ordelijk en gestructureerd te werken. Dat betekent dat je vooraf een plan maakt en stap voor stap te werk gaat. Zo weet iedereen wat er moet gebeuren en wat het doel is. Ook worden er duidelijke afspraken gemaakt over hoe de resultaten gemeten en geëvalueerd worden.
Participatie is pas echt succesvol als iedereen mee kan doen. Zorg ervoor dat de processen begrijpelijk en toegankelijk zijn, ongeacht de grootte of aard van de organisatie.
Oog voor het grotere geheel: systemische aanpak
Naast het volgen van een plan, moet er ook naar het grotere geheel gekeken worden. Dit noemen we een systemische aanpak. Hiermee bedoelen we dat er verder gekeken wordt dan alleen het probleem zelf. Er wordt ook gekeken naar hoe alles in de organisatie met elkaar samenhangt. Dat helpt om oorzaken van problemen te begrijpen en oplossingen te vinden die op langere termijn werken.
Rekening houden met verschillen
Kleine verschillen in trajecten mogen niet genegeerd worden. Elke situatie is anders, en participatietrajecten moeten flexibel genoeg zijn om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Daarbij is het nuttig om indicatoren te gebruiken die laten zien of er vooruitgang is. Dit helpt om stapsgewijs en meetbaar naar verbeteringen toe te werken.
Waarom zorgen voor een goede aanpak?
Als er wordt geluisterd naar de gebruikers en rekening gehouden worden met hun perspectief, dan sluit de ondersteuning direct aan bij hun behoeften, noden en verwachtingen. Dat verhoogt de kwaliteit van leven van gebruikers en tegelijkertijd verhoogt het ook de kwaliteit van de ondersteuning.
Lees meer
Hieronder vindt u inspirerende voorbeelden en tools uit de sector Welzijn die de basiselementen systemisch en systematisch illustreren in de praktijk.
Adviesbundel participatieve basishouding
Ouderspunt vzw onderzoekt wat een participatieve basishouding betekent en verzamelt de rechten en tips voor zorggebruikers, vertegenwoordigers en hun netwerk in deze bundel.
De participatiecirkel
Medewerkers binnen de jeugdhulpverlening kunnen dit instrument van het Kenniscentrum Kinderrechten gebruiken om kinderen en jongeren te betrekken. Ga als team aan de slag met 21 reflectievragen om het participatieproces te plannen, uit te voeren en te evalueren.
De participatiereflex
Gaat u als organisatie of team graag aan de slag rond participatie, maar weet u niet waar te beginnen?
Deze tool helpt u zicht te krijgen op waar u staat op het vlak van participatie en welke acties u kunt ondernemen om participatie binnen de voorziening te optimaliseren.