1. Wat is obesitas?
Obesitas is ernstig overgewicht, dat wil zeggen een Body Mass Index (BMI) van meer dan 30. BMI is de verhouding van het lichaamsgewicht (in kilogram) tot de lengte (in meter) in het kwadraat. Recente studies bevestigen de toenemende prevalentie van overgewicht en obesitas. Vanaf de leeftijd van 35 jaar vertoont 50 % van de Vlaamse mannen en 30 % van de vrouwen overgewicht of obesitas. In de groep tussen 55 en 64 jaar is 20 % obees (BMI>30). Dat percentage stijgt nog als ook de abdominale vetmassa in rekening wordt gebracht. De WHO heeft sinds 2006 obesitas erkend als ziekte.
2. Wijze van diagnosestelling
Obesitas wordt voornamelijk vastgelegd op basis van de BMI. Eventueel kunnen bijkomende onderzoeken uitgevoerd worden zoals het bepalen van de buikomtrek en risicofactoren voor hart-en vaatziekten en diabetes type 2 (Richtlijn Diagnostiek en behandeling van obesitas bij volwassenen en kinderen, 2008).
3. Toetsing aan de definitie van handicap
Ook al is er reeds vanaf een BMI van 30 sprake van obesitas, dat betekent niet dat er vanaf dan al een grote impact op het functioneren is. Zodra die impact er wel is, moet obesitas als afzonderlijke stoornis uitgewerkt worden.
Bij personen met louter obesitas heeft het echter pas zin om een aanvraag voor ondersteuning of specifieke hulpmiddelen bij het VAPH te starten als:
- hij een BMI van meer dan 40 heeft;
- de onmogelijkheid van een ingreep of behandeling wordt aangetoond;
- er ernstige functionele beperkingen zijn waardoor specifieke hulpmiddelen uit de gehandicaptensector kunnen helpen bij de sociale integratie.
Vaak bestaat er bij de betrokkene niet enkel een probleem van obesitas maar zijn er ook bijkomende aandoeningen aanwezig zoals diabetes, hypertensie, gewrichtspathologie, artrose … We moeten ervan uitgaan dat personen alle behandelingsmogelijkheden moeten volgen. Als zij na een optimale behandeling nog ernstige beperkingen hebben, kan het VAPH een rol spelen door bijvoorbeeld het ter beschikking stellen van hulpmiddelen.
De visie voor obesitas is dat het nooit de bedoeling mag zijn om een stoornis of beperking(en) te bestendigen, doordat iemand door het gebruik van hulpmiddelen niet meer de nodige inspanningen levert voor behandeling (met risico op regressie).
4. Toekenning van VAPH-ondersteuning
Als de problematiek ernstig/langdurig en onbehandelbaar is, kan men in aanmerking komen voor VAPH-ondersteuning.
Individuele materiële bijstand
Doorgaans kunnen er goedkeuringen worden verleend voor de verbouwing van het sanitair en het plaatsen van handgrepen om de zelfredzaamheid bij persoonlijke verzorging mogelijk te maken. Ook een aanvullende trapleuning kan aangewezen zijn. Trapliften (vaak maar ingesteld tot een gewicht van 120 kg) en speciale bedden worden doorgaans niet toegekend.
5. Gegevens Mijn VAPH
Datum diagnosestelling
De datum die u moet weergeven, is de datum van de eerste diagnosestelling. Als u die datum niet kent, kunt u de datum van het meest recente medische verslag weergeven waarin de diagnosestelling wordt bevestigd.
Discipline(s)
Geef steeds de naam van de arts die de diagnose obesitas gesteld heeft. Indien er nog andere disciplines betrokken zijn, moet u deze ook vermelden.
Diagnostische gegevens en/of andere onderzoeksgegevens
De lengte, het gewicht en het BMI van de persoon worden reeds bevraagd over de stoornissen heen. Deze gegevens moet u hier dus niet mee te geven. U moet wel aanduiden op welke activiteiten zich problemen stellen ten gevolge van de obesitas. Die problemen moet u objectiveren aan de hand van onderzoeksgegevens. Baseer je hiervoor zoveel mogelijk op het meest recente motorisch en/of functioneel bilan en/of andere (para)medische verslagen.
Beperkingen & participatieproblemen
In dit tekstveld moet de impact op het deelnemen aan het maatschappelijk leven worden aangetoond worden. Beschrijf de impact van de obesitas op het functioneren van de persoon in het dagelijks leven. Schenk daarbij extra aandacht aan de levensdomeinen waar de persoon ernstige participatieproblemen ondervindt.
Behandelingen
In dit luik moet u een overzicht geven van de plaatsgevonden of lopende behandelingen voor obesitas. Denk bijvoorbeeld aan dieetmaatregelen, medicamenteuze ondersteuning, bewegingsprogramma, een chirurgische ingreep, psychotherapie,... Daarbij is het belangrijk om aan te geven wat de duur, frequentie en het effect van de behandeling was/is. Een heelkundige operatie is geen voorwaarde om erkend te worden bij het VAPH. Beschrijf wel steeds waarom dit al dan niet een optie is voor de cliënt. Als bepaalde behandelingen niet mogelijk waren, moet u dus steeds beschrijven wat de reden daarvoor is. Beschrijf ook welke andere behandelingen er al dan niet nog worden verwacht.
Prognose
Als u enige informatie hebt omtrent de prognose, dan moet u die vermelden. Daarbij is het belangrijk om aan te geven wat de verwachtingen zijn zowel op korte als op lange termijn. Als het moeilijk is om die inschatting te maken, moet u dat zo vermelden in het tekstvak.