Het was even aanpassen voor Vincenzo (26). Lange tijd was hij namelijk enig kind thuis. Maar sinds enkele jaren woont hij in VillaVip Bredene samen met negen andere personen met een handicap. Zijn mama Leslie en beste vriend Jef organiseren de zorg voor alle bewoners.
“Als mama van Vincenzo droomde ik er al langer van om een thuis te bouwen voor mensen met een handicap”, zegt Leslie Maertens. “Maar ik dacht dat dat voor mij niet haalbaar zou zijn. De papa van Vincenzo is overleden. ‘Wat als ik ook wegval?’, vroeg ik me vaak af. Toen kwam VillaVip op onze weg.”
“Via de burgemeester hoorde ik van de plannen voor een zorgwoning in Bredene”, vertelt Jef Castelein. “Een woning voor tien bewoners, met een private woning daaraan verbonden. In november 2017 tekenden we een engagement voor vijf jaar. De bouwwerken waren klaar in juni 2018. In de tussentijd werkten we een concept uit. Ik zou de administratie op mij nemen, Leslie zou zich over de zorg ontfermen. De eerste bewoner was uiteraard Vincenzo. Daarna zijn er stelselmatig bewoners bij gekomen. Vandaag wonen we in VillaVip Bredene met tien mensen met een handicap. Sommigen wonen hier permanent, zoals Sarah. Haar ouders zijn ondertussen tachtig plus. Anderen gaan elk weekend of om de twee weekends naar hun gezin.”
“Elke bewoner heeft een persoonsvolgend budget. Daarmee betalen we het personeel”, legt Jef uit. “We hebben - naast onszelf - vijf medewerkers in loondienst. Verder werken we samen met een team van acht zorgkundigen en drie poetsdames van iMens. Samen vormen we één team. Dat vergt een hele organisatie.”
“Er komt veel bij kijken”, zegt ook Leslie. “Je bent verantwoordelijk voor de hele werking. Het is meer dan een job, het is een manier van leven. Tegelijk is het een droom om hier te mogen wonen.”
“We hebben een grote tuin, we hebben kippen, de woning is tiptop in orde, het zonlicht straalt binnen, het is een plezier om hier te leven”, beaamt Jef. “Maar we hebben geen nine-to-fivejob. We werken 24 op 7, 365 dagen per jaar. In februari werd ik 65. Ik wil ermee doorgaan tot ik 70 ben. Dat zou mooi zijn.”
Zorg op maat
“Als zorgkoppel bij VillaVip kies je zelf je doelgroep”, vertelt Leslie. “Wij kozen voor mensen met een hoge zorgnood. Zij kunnen nooit alleen gelaten worden. Drie bewoners hebben een elektrische rolstoel, twee een manuele. Voor de zorgverlening hebben we dus een tillift nodig. In andere VillaVips kozen ze voor meer ‘stappers’. Dan heb je minder personeel nodig.”
“De jongste bewoner is 23, de oudste is 60. We hebben een strakke dagstructuur om alles georganiseerd te krijgen. Voor de activiteiten houden we rekening met de wensen van elke bewoner. Zo werkt Vincenzo als vrijwilliger in een grootkeuken. Bewoonster Christine heeft de ziekte van Huntington en is nog vrij zelfstandig. Maar andere bewoners kunnen niet zelf hun dag invullen. Met hen gaan we samen op zoek naar iets wat ze leuk vinden. Els helpt bijvoorbeeld graag in de keuken en plooit de was.”
Inclusie is bij ons geen loze belofte: we hebben een groot netwerk in de buurt en we zijn overal welkom.
Een eigen leven leiden
Voor zoon Vincenzo was de start van VillaVip een aanpassing. “Ik was het gewoon om enig kind te zijn”, zegt hij. “En toen kwamen er plots meer en meer bewoners in huis. Maar dat wende snel. Alles verloopt vlot. Toch is in groep leven soms nog lastig. Gelukkig kan ik in VillaVip mijn eigen leven leiden. Ik heb een mooie kamer en ik kom goed overeen met de andere bewoners. We hebben nooit ruzie en we lachen veel. Vier dagen per week werk ik in de grootkeuken van jeugdverblijfcentrum Duin en Zee en van het OCMW-woonzorgcentrum Jacky Maes. Ik giet de soep in koppen, ik snij salade en heel af en toe proef ik ook een stukje taart op voorhand (lacht).”
“In april ga ik op overlevingsreis naar Marokko met U/Turn. Dat is een reisorganisatie voor mensen met een handicap”, legt Vincenzo uit. “Daar kijk ik enorm naar uit. Het is een stap in het onbekende. Als alles goed verloopt, kan ik later misschien mee op reis naar Lapland of naar Zuid-Afrika. Maar mijn grootste droom is een reis naar Japan.”
Privacy
Als zorgkoppel samenleven met tien bewoners, hoe gaat dat in de praktijk? Heb je dan wel nog wat privacy als gezin? “’s Morgens en ’s middags eten we samen aan een grote tafel”, vertelt Leslie. “Dat is gezellig. Maar om Vincenzo en onszelf een beetje privacy te gunnen, hebben we na een tijdje beslist om ’s avonds in onze privéwoning bij VillaVip te eten. Zo kan Vincenzo ook nog eens gewoon bij zijn gezin zijn. Dan praten we gemakkelijker over andere dingen en kan hij eens ventileren als dat nodig is. Maar meestal lopen werk en privé voortdurend door elkaar. Maar dat stoort me niet.”
“In het begin deed Leslie bijna alles”, zegt Jef. “Toen er gaandeweg meer bewoners en ook meer medewerkers kwamen, hebben we ervoor gekozen om Leslie als vlinder in te zetten. Dat betekent dat ze bijspringt waar nodig, als extra paar handen dus. Op zaterdag werkt ze niet, maar wel op zondag en alle feestdagen. Als zorgkoppel maak je zelf die keuze. Sommige zorgkoppels werken bijvoorbeeld maar één weekend op twee. Dat kan perfect. Maar dan moet je wel meer personeel engageren.”
Vip staat voor veilig, inclusief en participatief. Dat proberen we elke dag waar te maken.
Integratie in de buurt
“Zorgcoördinatoren van VillaVip waken erover dat we met alles in orde zijn. Geregeld krijgen we onaangekondigde inspectie zowel voor de zorg als voor de financiën. VillaVip Vlaanderen geeft veel ondersteuning. Maar uiteindelijk moet je het doen met je hart, anders hou je dit niet vol”, zegt Jef.
“Binnenkort vieren we ons vijfjarig bestaan met een tuinfeest voor de buurt. De integratie in de buurt is zowel voor ons als voor de bewoners erg belangrijk. Inclusie is hier geen loze belofte: we plooien pizzadozen voor de pizzabakker op de hoek, we vullen snoepzakjes voor de bakker, we verzorgen mailings voor een dienstenchequebedrijf … We hebben een groot netwerk in Bredene, waar we altijd een beroep op kunnen doen. Geregeld doen we ook activiteiten in de dienstencentra, samen met andere mensen. We zijn overal welkom. Dat is een fijn gevoel. Uiteindelijk staat de Vip in VillaVip niet voor ‘very important person’, maar voor ‘veilig, inclusief en participatief’. Die waarden proberen we elke dag waar te maken.”