Ongeveer 7 % van de baby’s in Vlaanderen wordt te vroeg – vóór 37 weken – geboren. Vroeggeboorte heeft vaak een grote impact op de kindjes en hun ouders, want ook na het ziekenhuis zijn de zorgen nog niet helemaal voorbij. Resonans vzw, een mobiele begeleidingsdienst voor kinderen, jongeren en volwassenen met een (vermoeden van een) ontwikkelingsproblematiek of handicap, helpt ouders van een vroeggeboren kindje bij de overstap van het ziekenhuis naar huis. Naar aanleiding van de Internationale dag van het vroeggeboren kind op 17 november vertellen de ouders van de kleine Gaspar en gezinsbegeleidster Gretel hoe vroegbegeleiding het verschil kan maken.
De veilige cocon van het ziekenhuis verlaten, is voor ouders van een vroeggeboren kindje vaak een enorme stap.
“Je baby mee naar huis nemen na de geboorte in het ziekenhuis is een grote stap, zeker als het kindje te vroeg werd geboren en de ouders al een periode hebben doorgemaakt van onzekerheid, angst en verdriet”, zegt Gretel Mees, gezinsbegeleidster bij Resonans. “Ouders kunnen daardoor heel onzeker zijn als ze de veilige omgeving van het ziekenhuis, waar hun kindje de klok rond gemonitord wordt, moeten verlaten.”
Daarom is er een speciaal team dat jonge ouders daarbij begeleidt: KOOKOS genaamd, wat staat voor ‘Kortdurende Ondersteuning aan Ouders van Kinderen met een Ongewone Start’.
Eva Ramboer, die gebruikmaakt van de ondersteuning van het KOOKOS-team, getuigt: “De vroeggeboorte van ons kindje Gaspar en heel het proces daarrond was een heel emotioneel traject. Door onze ongerustheden te kunnen bespreken, gingen onze zorgen wat meer liggen. Dat maakte dat we van deze periode toch ook hebben kunnen genieten.”
Thuisbegeleiding op maat
“Onze begeleiding start bij voorkeur al in het ziekenhuis, zodat we de brug van het ziekenhuis naar huis zo goed mogelijk kunnen maken. En daarna gebeurt de begeleiding bij mensen thuis, op maat van de baby en de ouders”, legt Gretel Mees uit. “Zo ondersteunen we bijvoorbeeld mensen om de signalen van hun kindje te leren lezen en bevestigen we mensen in hun eigen mogelijkheden. We volgen ook samen de ontwikkeling van het kindje op en kijken naar de motoriek, de voeding, interesse in de omgeving, communicatievaardigheden … We bekijken ook de band tussen de baby en de ouders, en hoe die eventueel nog kan verstevigen en groeien.”
Eva bevestigt. “Doordat we samen met onze begeleidster Gretel konden kijken naar de kleine stapjes die Gaspar zette, werden we er geruster in en kregen we meer vertrouwen. We wisten ook dat als er iets was, we meteen verdere actie konden ondernemen.”
Ondersteuning gedurende een jaar
KOOKOS is er voor ouders met een baby die te vroeg geboren werd, waarbij er complicaties waren bij de geboorte, waarbij er risico is op ontwikkelingsproblemen, of wanneer er een risico is op verstoorde hechting tussen het kindje en de ouders.
Dit soort ondersteuning kan gedurende een jaar worden geboden en er kan tot 36 keer begeleiding aan huis komen per kalenderjaar. Als daarna blijkt dat er nog zorgen zijn rond de ontwikkeling en er nog begeleiding nodig is, kan die nog verder worden geboden via de vroegbegeleidingsteams van Resonans.
Snel inzetbare VAPH-ondersteuning
De ondersteuning die Resonans biedt, is een specifieke vorm van rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH). Dat is ondersteuning van het VAPH die snel inzetbaar en laagdrempelig is. Ouders kunnen rechtstreeks naar een zorgaanbieder stappen die vroegbegeleiding aanbiedt, en hoeven geen aanvraagprocedure te doorlopen bij het VAPH of bij Opgroeien.
Er zijn ook nog heel wat andere vormen van rechtstreeks toegankelijke hulp, voor uiteenlopende doelgroepen, ook voor volwassenen met een (vermoeden van) handicap.
Het VAPH ondersteunt ongeveer 29.000 mensen met rechtstreeks toegankelijke hulp. Een aantal vormen van rechtstreeks toegankelijke hulp is specifiek bedoeld voor heel jonge kinderen. Dat is heel belangrijk, want wie vroeg ondersteund wordt krijgt meer kansen om zich te ontwikkelen, waardoor ernstigere problemen mogelijk voorkomen kunnen worden.
Op dit moment zijn er meer dan 200 aanbieders rechtstreeks toegankelijke hulp, verspreid over de Vlaamse provincies.
Naast Resonans zijn er nog andere thuisbegeleidingsdiensten met een specifieke werking voor prematuur geboren kinderen, zoals De Kleine Beer in Antwerpen, de Dienst Ambulante Begeleiding in Limburg, Broos in Oost-Vlaanderen of ’t Spoor in West-Vlaanderen.
VRT maakte op de Internationale dag van het vroeggeboren kind een reportage over vroegbegeleiding. U kunt de reportage bekijken op VRT NWS(opent nieuw venster).