Tolken maken het leven voor doven en slechthorenden in vele situaties een stuk makkelijker. In Vlaanderen kunt u een beroep doen op verschillende soorten tolken, zoals een tolk Vlaamse Gebarentaal, een afstandstolk of een schrijftolk. Zo is er voor elke situatie een passende oplossing.
Wie alvast de voordelen van de tolken heeft ontdekt, is Ronny Van Landuyt. Hij werkt bij Doof Vlaanderen vzw en is zeer actief in de dovengemeenschap.
“Toegankelijkheid en inclusie vind ik belangrijk”, vertelt Ronny. “Tolken helpen daarbij. Een dienst als het afstandstolken bijvoorbeeld, maakt een groot verschil. Daarmee kunnen doven via een scherm een gesprek voeren met horenden. De Vlaamse Gebarentaal wordt dan door een afstandstolk vertaald naar gesproken Nederlands en omgekeerd.”
Ronny schakelt zelf geregeld een afstandstolk in. “Soms meerdere keren per week”, vertelt hij. “Af en toe voor mijn werk, maar vooral privé. Ik gebruik de service om contact te hebben met familie, maar ook om mijn dokter te bellen, een afspraak te maken bij de kapper, een hersteldienst te bellen of om een bestelling te doen.”
Toen ik het afstandstolken ontdekte, ging een wereld voor me open.
“Onlangs had ik een probleem met mijn auto. Ik stond in de garage, maar de mecanicien begreep me niet. Ik opende de app en schakelde een afstandstolk in. Dat kan dus ook als je fysiek bij een persoon bent waarmee je een gesprek wilt. En de app werkt op alle toestellen. Superhandig. Toen ik het afstandstolken ontdekte, ging er een wereld voor mij open.”
“Doven zijn vaak afhankelijk van een familielid of iemand die ze kennen als ze even willen bellen. Maar er is niet altijd iemand in de buurt, en soms spelen er ook privacykwesties en wil je niet zomaar alles delen met iemand die je goed kent. Daarom raad ik iedereen die doof of slechthorend is aan om het te proberen. Installeer de app en neem nog actiever deel aan het dagelijks leven. Het geeft je veel meer autonomie en vrijheid.”
De afstandstolkendienst geeft me meer autonomie en vrijheid
Praktisch
Wie doof of slechthorend is en aan de voorwaarden voldoet, kan een beroep doen op een door het VAPH betaalde tolk Vlaamse Gebarentaal (VGT). Een tolk VGT is fysiek aanwezig en tolkt van gesproken Nederlands naar VGT en omgekeerd. Wie doof is, heeft recht op 80 tolkuren in de leefsituatie (L-uren) per jaar. Hebt u ook een visuele handicap? Dan hebt u recht op 220 L-uren per jaar.
Daarnaast kunt u in Vlaanderen ook een beroep doen op een afstandstolk of een schrijftolk.
Een afstandstolk werkt met een app en tolkt via het scherm een (kort) gesprek van VGT naar gesproken Nederlands en omgekeerd.
Een schrijftolk is iemand die live gesproken Nederlands omzet naar een geschreven tekst.
Het recht op tolkuren in de leefsituatie vraagt u aan via het formulier ‘Aanvraag hulpmiddelen en aanpassingen’ op mijnvaph.be. Krijgt u groen licht van het VAPH, dan kunt u een tolk VGT inschakelen via de dienst CAB, het Vlaams Communicatie Assistentie Bureau voor doven. Het CAB staat in voor de praktische coördinatie van de tolkenwerking in Vlaanderen (www.cabvlaanderen.be(opent nieuw venster)).
Voor info over tolken VGT en Vlaamse Gebarentaal kunt u terecht bij vzw Doof Vlaanderen (www.doof.vlaanderen(opent nieuw venster)). Informatie over de afstandstolkendienst vindt u op www.afstandstolk.be(opent nieuw venster).
Tot slot is er ook nog Teletolk(opent nieuw venster), een dienst van de Vlaamse overheid. Een teletolk tolkt via het internet van gesproken Nederlands naar geschreven tekst en omgekeerd.
Hebt u een tolk nodig voor uw werk of in het onderwijs? Daarvoor kunt u terecht bij de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) en het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AgODi).